Prawie każdy ma jakiś znaczący cel lub aspiracje w życiu, które ma nadzieję osiągnąć w przyszłości. Dla większości osób takim celem może być zdobycie wymarzonej pracy lub stopniowe wspinanie się na coraz wyższe stanowiska rozłożone na lata. Chociaż te cele mogą wydawać się trudne do osiągnięcia, to jednak możemy je zrealizować, jeśli stworzymy prosty plan kariery.
Mówi się, że “cel bez planu jest tylko życzeniem”. Mając jasny i skuteczny plan rozwoju zawodowego, będziesz mogła zmienić ścieżkę kariery lub osiągnąć upragniony cel na obecnej ścieżce. Podczas rozmów o pracę często pada pytanie: “Gdzie widzisz siebie za pięć lat?” Znając swój główny cel i widząc większy obraz twojej kariery, będzie ci o wiele łatwiej odpowiedzieć na to otwarte pytanie.
STWORZENIE PLANU KARIERY POMOŻE CI SIĘ ROZWIJAĆ
Stworzenie planu kariery dopasowanego do twoich umiejętności i zainteresowań jest ważną częścią rozwoju osobistego. Jest to krok, który jest niezbędny, jeśli chcesz skupić się na swoich celach zawodowych i zacząć działać, żeby je zrealizować.
Plan kariery jest właściwie planem działania, który prowadzi cię krok po kroku do upragnionego stanowiska. Stworzenie takiego planu wymagać będzie z twojej strony przemyślenia i przygotowania. Potraktuj to jako inwestycję w przyszłość i szczęście, które sprawią, że ten wysiłek się opłaci.
3 KROKI DO STWORZENIA PLANU KARIERY
KROK 1: Określ, co chcesz osiągnąć
Niezależnie od tego, czy chcesz stworzyć krótko, czy długoterminowy plan, istnieje kilka ważnych rzeczy, które powinnaś uwzględnić w takim planie.
Po pierwsze, zastanów się, jaki będzie efekt końcowy twojego planu kariery. Co chcesz osiągnąć? To może być zmiana pracodawcy w ciągu najbliższych dwunastu miesięcy. A może chcesz znaleźć się na wysokim stanowisku, które będzie zwieńczeniem twoich zawodowych ambicji i zamierzasz osiągnąć to w ciągu najbliższych kilku lat? Jak już określisz swój własny cel, to stanie się on podstawą rozwoju twojej kariery.
Dla większości ludzi brak określonego celu zawodowego może być dużym utrudnieniem w zdobyciu ważnych umiejętności. Jeśli zaplanujesz swoją przyszłość i określisz jasno to, co chcesz osiągnąć, twój plan kariery będzie też skutecznym sposobem na utrzymanie twojej motywacji. Twoje poczucie pewności siebie również poprawi się, kiedy osiągniesz swoje cele zawodowe. Plan kariery jest więc świetnym sposobem, żeby zmaksymalizować twój prawdziwy potencjał.
Bardzo rzadko się zdarza, że ktoś tak po prostu otrzymuje wymarzoną pracę. Najczęściej zajmuje to wiele tygodni planowania, pracy, a nawet trochę szczęścia, żeby znaleźć się na stanowisku swoich marzeń. Jeśli dokładnie określisz, co musisz zrobić, żeby być idealnym kandydatem do pracy, o której marzysz, to będzie ci znacznie łatwiej to osiągnąć i twoje szanse na sukces wzrosną.
Podobnie jak w przypadku planowania wszystkich innych działań, musisz mieć całkowitą jasność co do twojego celu zawodowego podczas tworzenia własnego planu kariery. Musisz wiedzieć, dokąd zmierzasz i co chcesz osiągnąć. Myślę, że poniższe pytania pomogą ci określić twój główny cel:
Co chcesz osiągnąć w swojej karierze w ciągu 12 miesięcy?
Dwanaście miesięcy to wystarczający okres czasu, żeby przygotować się dobrze do kolejnego kroku w karierze. To również termin, który nie jest zbyt oddalony w czasie, więc łatwo go sobie wyobrazić.
Co chcesz osiągnąć w swojej karierze w ciągu trzech – pięciu lat?
Jak widzisz, te 12 miesięcy są jedynie etapem na drodze do celu rozłożonego na kilka lat. Czasami jest trudno tak daleko wybiec w czasie, bo życie i pojawiające się okazje mogą spowodować zmianę twoich planów. Nie przejmuj się tym. Chodzi tylko o to, żeby określić główny kierunek, w którym chcesz się rozwijać. Zastanów się, gdzie chcesz być za te 5 lat? Co jest dla ciebie najważniejsze w karierze i co chciałabyś osiągnąć? Co się nie zmieni, a co się może zmienić w twoim życiu w tym czasie?
Na pewno po drodze pojawią się przeszkody lub komplikacje. Przemyśl wszystkie ewentualne przeszkody, które mogą się pojawić. Zastanów się, co zrobisz, żeby poradzić sobie z tymi przeszkodami.
Co sprawia, że te cele przemawiają do ciebie?
Przede wszystkim nie stawiaj celu, który będzie oderwany od reszty twojego życia. Musisz postawić sobie taki cel, który poruszy coś w tobie i który będzie cię przez cały czas motywować do działania. Jeśli postawisz sobie cel na podstawie tego, co chce ktoś inny, to wcześniej czy później ten cel przestanie być dla ciebie atrakcyjny. Jasny cel oznacza taki cel, który jest dla ciebie inspirujący i motywujący. Dokładnie wiesz, dlaczego do niego dążysz.
Dlatego bardzo ważną kwestią planu kariery jest przemyślenie głównego celu pod kątem twoich wartości i motywacji. Czy twój cel, do którego dążysz, jest zgodny z twoimi wartościami? Czy jesteś zmotywowana perspektywą rozwoju i całkowicie się utożsamiasz z ustalonym celem kariery? Mam nadzieję, że odpowiedź brzmi: tak.
Jeśli tak nie jest, to dobrze przemyśl sobie wszystko i jeszcze raz ustal cel, który będzie cię motywować i będzie zgodny z twoimi wartościami. Dopóki tego nie zrobisz, to trudno będzie ci znaleźć satysfakcję w pracy. Poczucie spełnienia w karierze jest uzależnione od poznania tego, co jest dla ciebie najważniejsze i skupieniu się na robieniu tego, co lubisz i w czym jesteś dobra.
Określenie twojego celu w karierze na najbliższe miesiące może zająć ci chwilę. Natomiast sprawdzenie go pod kątem zgodności z innymi sferami twojego życia na pewno zajmie ci więcej czasu. Naprawdę zachęcam cię do przemyślenia tego dobrze, bo nie chcesz przecież utknąć w pracy, która będzie rujnować twoje zdrowie lub życie twojej rodziny. Praca zajmuje zbyt dużą część naszego życia, żeby bagatelizować kolejny krok w karierze.
KROK 2: Znajdź brakujące elementy
Następny etap w planie kariery to określenie, jakich kwalifikacji brakuje ci, żeby osiągnąć twój cel. Dzięki temu będziesz wiedzieć jakie umiejętności powinnaś rozwijać i ile mniej więcej czasu potrzebujesz na ich opanowanie. Taka analiza pomoże ci określić jaki kolejny krok powinnaś zrobić.
Najlepszym sposobem na zebranie szczegółowych informacji na temat umiejętności i doświadczenia, które są oczekiwane, jest dokładne przejrzenie opisu stanowiska, które cię interesuje. Dobrze jest przejrzeć kilka takich opisów (z różnych firm), żeby mieć pewność, że uwzględniłaś wszystkie kluczowe wymagania. Opisy stanowisk bez problemu znajdziesz w internecie, na stronach z ogłoszeniami pracy.
Przejdź przez wszystkie wyszczególnione wymagania stanowiska i oceń, jaki jest twój aktualny stan umiejętności, wykształcenia, doświadczenia – wszystko, co jest na liście. Możesz użyć prostego systemu oceniania od 1 do 10, gdzie 10 to idealne dopasowanie, a 1 oznacza całkowity brak.
Po wykonaniu tego zadania sprawdź wszystkie pozycje, które wymagają poprawy czy rozwoju. Zobacz, czy te brakujące umiejętności nie łączą się ze sobą – może być tak, że rozwinięcie jednej wpłynie na inną umiejętność.
Bardzo możliwe, że lista brakujących kompetencji ułoży się w logicznym porządku. Na przykład, jeśli chcesz przejść na stanowisko związane z zarządzaniem projektami, może najpierw będziesz musiała zrobić dodatkowe studia podyplomowe czy przejść przez kilka szkoleń. Wykorzystaj też okazje w twojej firmie i zgłoś swój udział w projektach. Możesz zacząć od małych projektów i niewielkiej odpowiedzialności – da ci to szansę rozwijać się i uczyć stopniowo.
Być może będziesz musiała trochę poszukać i popytać, żeby znaleźć też inne sposoby na zdobycie potrzebnych umiejętności. Dzięki temu znajdziesz nowe pomysły i być może szybciej zdobędziesz te umiejętności.
OKREŚL MOCNE STRONY
Następnym krokiem będzie określenie twoich mocnych stron. Są to obszary, które dadzą ci przewagę i znacznie przyśpieszą osiągnięcie wymarzonego celu.
Jeśli masz zaufane grono osób, z którymi pracujesz, to porozmawiaj z nimi i poproś o informację zwrotną na temat twojej pracy i umiejętności. Często sami nie widzimy tego, w czym jesteśmy dobrzy. Taka rozmowa wzmocni twoją pewność siebie i lepiej przygotuje cię na zmianę. Może jest wśród tych osób ktoś, kto mógłby być twoim mentorem i pomóc ci w dopracowaniu twojego planu kariery? To powinna być osoba, która będzie w stanie określić jakie obszary musisz jeszcze rozwinąć i dać ci wskazówki na temat tego, co powinnaś zrobić, żeby osiągnąć swoje cele.
Ten krok powinien zakończyć się utworzeniem listy konkretnych działań, które doprowadzą cię do twojego celu.
KROK 3: Stwórz plan działania
Masz teraz określony główny cel na najbliższe miesiące i wiesz już jakie umiejętności musisz rozwinąć, żeby osiągnąć swój cel. Twój plan będzie jeszcze lepszy, jeśli będziesz mogła go z kimś przedyskutować. Jeśli twoje cele zawodowe związane są z obecną firmą, to może warto porozmawiać o twoich planach z szefem. Jeśli jednak chciałabyś zmienić firmę, porozmawiaj z kimś zaufanym, kto może doradzić ci, co jeszcze możesz zrobić, żeby zwiększyć swoje szanse na znalezienie lepszej pracy.
Po tym, jak ustalisz wszystkie szczegóły związane z twoim rozwojem, kolejnym krokiem będzie wyznaczenie dat. Trudno jest określić, kiedy dokładnie zdobędziesz określoną umiejętność, ale możesz wyznaczyć datę, kiedy rozpoczniesz pracę nad zdobywaniem nowych kwalifikacji.
Pamiętaj, że w dzisiejszym szybko zmieniającym się świecie plany zawodowe również mogą się zmieniać. Dlatego od razu ustal kiedy będziesz je przeglądać – np. 2 razy w roku lub raz na kwartał. Pozwoli ci to sprawdzić, co już zdążyłaś osiągnąć i nad czym jeszcze musisz popracować. W ten sposób łatwiej będzie ci śledzić postępy i na bieżąco je korygować.
Częsty przegląd planu pozwoli ci także ocenić, czy nadal jesteś na ścieżce, która jest dla ciebie najlepszym rozwiązaniem. Jeżeli coś się w międzyczasie zmieni, to twój plan kariery również powinien zostać odpowiednio dostosowany. W tym tkwi największa korzyść z planowania kariery – masz wszystko pod kontrolą i sama decydujesz o ewentualnych zmianach kierunku, bo to jest twój plan.
TWORZENIE ELASTYCZNEGO PLANU KARIERY
Wiem, że planowanie kariery może zniechęcać niektóre osoby, które nie są pewne, w jakim kierunku chciałyby się rozwijać przez kolejne dekady życia. Plan kariery jednak nie jest listą zasad i celów wykutych w kamieniu.
Plan kariery powinien raczej być postrzegany jako prosty i uporządkowany sposób, żeby uzyskać to, co chcesz osiągnąć w swojej karierze. Tak często, jak twoje aspiracje i potrzeby będą się zmieniać, tak samo często będziesz dopasowywać do tego swój plan. Dobry plan kariery pomoże ci zaprojektować przyszłość tak, jak ci się podoba. Będzie również na tyle elastyczny, że będziesz mogła go zmienić, jak tylko zmienią się twoje osobiste ambicje i cele.
Rozwój kariery nie jest czymś o czym myślimy codziennie, więc łatwo zaniedbać ten temat. Nikt jednak nie chciałby się obudzić pewnego dnia i uświadomić sobie, że do niczego nie doszedł. Twoja kariera jest w twoich rękach, a przy odrobinie planowania możesz zdobyć upragnione stanowisko czy pracę marzeń.